Herken je patronen en doorbreek de herhaling
Loop je regelmatig vast? Merk je dat je steeds opnieuw tegen dezelfde situaties aanloopt? Lijkt het alsof de geschiedenis zich blijft herhalen? Misschien is dit hét moment om stil te staan bij waar dit eigenlijk vandaan komt.
Veel van wat je nu ervaart, vindt zijn oorsprong in je jeugd. Hoe je ouders met jou omgingen, hoe ze met elkaar omgingen, dat kan diepe sporen nalaten. Het heeft invloed op de manier waarop je gehecht bent; hoe jij als kind leerde om te gaan met nabijheid, emoties en veiligheid.
Wat mocht er zijn – en wat niet?
Misschien was er bij jou thuis ruimte om te praten over emoties en moeilijke dingen. Het kan ook zijn dat er over veel zaken niet gepraat werd, en dat verdriet of boosheid geen plek kreeg. Of dat je steeds je best moest doen om gezien te worden. Al deze vroegere ervaringen zijn nu, vaak onbewust, de bril waardoor je naar relaties, werk en het leven kijkt.
Een voorbeeld: please gedrag
Stel, je groeide op in een gezin waarin je alleen aandacht kreeg als je ‘lief’ was, je best deed of ervoor zorgde dat je ouders tevreden waren. Misschien was er vaak spanning bij jou thuis, en leerde je al jong dat het beter was om niemand tot last te zijn. Wat er dan gebeurt?
- Je ontwikkelt een patroon waarin je je eigen gevoelens en behoeften wegdrukt.
- Je gaat pleasen, omdat dat vroeger de manier was om gezien en gewaardeerd te worden.
- In relaties of op je werk merk je dat je heel veel rekening houdt met anderen, altijd klaar staat voor anderen, maar jezelf uit het oog verliest.
Hoe merk je dat je pleaser bent?
- Je zegt snel ja, zelfs als je eigenlijk geen tijd of zin hebt.
- Je voelt je verantwoordelijk voor het welzijn van anderen.
- Je hebt moeite met het aangeven van grenzen, en voelt je schuldig als je wél een keer nee zegt.
Herken je dit? Dan kan het zijn dat je reageert vanuit een oud patroon uit je jeugd.
De gevolgen nu
Op de korte termijn levert pleasegedrag waardering en harmonie op. Maar op de lange termijn:
- raak je overbelast,
- krijg je het gevoel dat je niet écht gezien wordt,
- en loop je het risico relaties aan te trekken waarin de balans zoek is.
Misschien voel je zelfs irritatie of frustratie, omdat je zoveel geeft en weinig terugkrijgt.
De weg vooruit
Goed nieuws: dit patroon hoeft je niet gevangen te houden. Je kunt je losmaken van dit patroon, en bewustwording is de eerste stap. Daarna kun je kleine, veilige stappen zetten om het anders te doen:
- Word je bewust van je automatische ja. Gun jezelf een pauze: “Ik kom er later op terug.”
- Oefen met nee zeggen in kleine situaties. Ervaar dat de wereld niet instort en mensen je nog steeds waarderen.
- Luister naar je eigen behoeften. Vraag jezelf vaker af: wat wil ík eigenlijk?
- Wees mild voor jezelf. Dit patroon is ooit ontstaan om je te beschermen. Nu mag je ontdekken dat je ook zonder pleasen waardevol bent.
- Heb je er een 5e bij?
Tot slot
Pleasen komt vaak voort uit je hechting: hoe je als kind hebt geleerd om met emoties en relaties om te gaan. Door dit te onderzoeken, begrijp je waarom je doet wat je doet, en kun je nieuwe keuzes maken die beter bij jou passen. Je hoeft het niet allemaal in één keer om te gooien. Kleine stappen zijn genoeg. Iedere keer dat jij beter voor jezelf zorgt, doorbreek je het oude patroon. Zo creëer je de ruimte om te leven vanuit wie jij werkelijk bent.
Mijn boek
Wil je hier meer over weten? Je leest er alles over in mijn boek Jouw wil staat op de gang.
