Minder moeten en meer willen

De zomervakantie lonkt. Even geen werk, geen wekker, geen volle agenda. En toch – merk je het ook? Dat gevoel dat je ‘nu móet ontspannen’? Dat je dingen van je vakantielijstje af wilt vinken, herinneringen wilt maken, én je lichaam rust wilt geven?

De paradox van de vakantie: het is bedoeld als een periode van ontspanning, maar het kan zomaar veranderen in een nieuwe vorm van ‘moeten’. Je wilt genieten, maar dat lukt niet altijd. Je wilt vertragen, maar je hoofd blijft op volle toeren draaien. Je verlangt naar stilte, maar er zijn verwachtingen, plannen, kinderen, geluiden.

Hoe creëer je dan een vakantie die echt voedt? Hoe creëer je een tijd van minder moeten, meer willen. Een tijd van verstilling en echt genieten?

1. Minder moeten: laat het script los

We hebben vaak een onzichtbaar script in ons hoofd voor hoe vakantie ‘moet’ zijn. Mooie plekken, blije gezichten, gezellige uitstapjes, lekker eten, ontspanning, verbinding.

Maar zodra het woord ‘moet’ zich nestelt in dat verlangen, verandert het van binnenuit. Wat oorspronkelijk als plezierig voelde – een wandeling maken, samen koken, een boek lezen – wordt iets dat op je mentale to-do lijstje staat.

Vraag jezelf af: wat wil ik echt loslaten deze vakantie?
Is het de behoefte om alles perfect te maken? De overtuiging dat je altijd beschikbaar moet zijn voor anderen? Het gevoel dat je alles uit de vakantie moet halen?

Een paar zinnen die je helpen om aan het begin van je vakantie tegen jezelf te zeggen:

  • Ik hoef geen verantwoording af te leggen voor hoe ik mijn dag indeel.
  • Ik hoef me niet schuldig te voelen als ik niets doe.
  • Ik hoef niet iedereen gelukkig te maken.

Door het ‘moeten’ te herkennen, kun je ruimte maken voor iets anders: het innerlijke ‘willen’.

2. Meer willen: herontdek je innerlijk kompas

Als ‘moeten’ het vertrekpunt is, gaat alles stroef. Maar als je vertrekt vanuit ‘willen’, vanuit je verlangens, je energie, je nieuwsgierigheid, dan kan het stromen.

Wat wil jij écht in deze vakantie?
Niet wat er op Instagram leuk uitziet. Niet wat anderen van je verwachten. Maar waar jouw hart van oplicht.

Misschien wil je eindelijk eens uitslapen zonder schuldgevoel. Of juist vroeg opstaan om de stilte te ervaren. Misschien wil je wandelen zonder doel. Of juist dansen in de keuken. Een goed gesprek voeren, of gewoon eens een hele dag met niemand praten en lekker lummelen.

‘Willen’ is zacht. Het duwt je niet, het nodigt je uit. Maar we zijn het soms kwijtgeraakt, omdat we gewend zijn om vooral te functioneren, te voldoen, te presteren. De vakantie is een kans om je innerlijke kompas opnieuw af te stemmen.
In het werkende leven zijn we vaak afgestemd op de ander: collega’s, klanten, kinderen, je leidinggevende. Je dag draait om verantwoordelijkheden, afspraken, en verwachtingen.
De vakantie kan voelen als een zeldzaam moment om opnieuw af te stemmen, niet op de wereld, maar op jezelf.

Wat wil jíj eigenlijk, als niemand iets van je vraagt?
Dat is geen makkelijke vraag. We zijn zo gewend aan het negeren van persoonlijke behoeften, dat tijdens de vakantie we even moeten wennen aan de ruimte die ontstaat.

‘Willen’ betekent niet per se grote plannen maken. Het zit ‘m in de details:

  • Wil ik nu bewegen of juist stilzitten?
  • Wil ik gezelschap of een moment voor mezelf?
  • Wil ik lezen, wandelen, niets doen?

Laat je leiden door kleine signalen. Sta jezelf toe om te vertragen. En durf eerlijk te zijn over wat je nu nodig hebt, ook als dat niet voldoet aan de verwachtingen van je partner, gezin of omgeving.

Een praktische oefening

Begin je dag met deze simpele vraag: “Wat zou vandaag goed voor me zijn?”
Niet wat je moet doen. Maar wat voedt. Wat lucht geeft. Wat zacht maakt. De kunst van vakantie is niet wat je doet. Het is hoe je aanwezig bent in wat je doet.

En dat begint vandaag. In het moment dat je deze woorden leest, even adem haalt, en jezelf toestaat om te verzachten.

Fijne zomer!